Aż 64% Polaków zdaje sobie sprawę z konieczności regularnego chodzenia do dentysty i dostrzega korzyści płynące z takich wizyt[1]. Jednak to nie odzwierciedla stanu opieki stomatologicznej w Polsce. Jakie są kluczowe potrzeby stomatologiczne w naszym kraju i co zrobić, by zdrowe zęby stały się standardem? O wyzwaniach związanych z opieką stomatologiczną, rozwoju profilaktyki oraz o partnerstwie publiczno-prywatnym rozmawiali przedstawiciele rządu i eksperci w Senacie RP podczas okrągłego stołu zainicjowanego przez senacką Komisję Zdrowia oraz firmę Haleon.
Z okazji Światowego Dnia Zdrowia Jamy Ustnej, który obchodzony jest 20 marca, a także z okazji ustanowionego uchwałą Senatu RP roku 2025 Rokiem Edukacji Zdrowotnej i Profilaktyki, w Senacie RP zorganizowano obrady okrągłego stołu na temat profilaktyki stomatologicznej. Celem spotkania było przedyskutowanie w gronie ekspertów i decydentów jak poprawić stan zdrowia stomatologicznego w naszym kraju, wskazanie kluczowych potrzeb higieny jamy ustnej Polaków oraz uzgodnienie ram programów stomatologicznych, do realizacji w partnerstwie publiczno-prywatnym.
— Hasło „lepiej zapobiegać niż leczyć” jest nadal aktualne. Najwyższy czas, żebyśmy przestali tylko mówić o profilaktyce, a zaczęli wdrażać działania systemowe i dlatego tu dziś jesteśmy. Musimy położyć nacisk na edukację zdrowotną i stworzyć system, któremu Polacy będą ufać — takimi słowami Senator Agnieszka Gorgoń-Komor rozpoczęła obrady okrągłego stołu. — Jednym z wyzwań obecnie jest niska dostępność publicznych usług profilaktycznych. Programy profilaktyczne powinny być skupione na samorządach terytorialnych. To najwyższy czas, by ciężar finansowania był przekazany na lepszą i nowocześniejszą profilaktykę, by nasze społeczeństwo mogło uniknąć chorób drobnoustrojowych — dodała.
Realne nakłady na publiczną stomatologię spadły w latach 2009-2022 o 20,6%
Polska jest jednym z najszybciej starzejących się krajów w Unii Europejskiej. Według danych GUS, w 2021 roku ponad 20% populacji stanowiły osoby powyżej 60. roku życia. To także wyzwanie dla stomatologii – starsi pacjenci często cierpią na poważne problemy z uzębieniem. Raport FDI World Dental Federation wykazał, że mniej niż 11% osób w wieku 65-69 lat ma funkcjonalne uzębienie, a prawie połowa seniorów w wieku 85-89 lat nie ma żadnych zębów.
W ostatnich latach obserwujemy znaczący spadek liczby świadczeniodawców udzielających świadczeń stomatologicznych w ramach umów z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ). W pierwszym kwartale 2023 roku liczba ta wynosiła ponad 5,3 tys., co stanowi o 38,3% mniej niż w 2009 r. Pogorszenie dostępu do świadczeń stomatologicznych przejawia się także w braku dostępności tych usług w różnych regionach kraju, co stanowi istotne wyzwanie dla polskiego systemu opieki zdrowotnej.
Profilaktyka i edukacja kluczem do zdrowych zębów
— Białe, równe zęby to efekt uboczny właściwej higieny jamy ustnej i prawidłowego leczenia — powiedział podczas dyskusji dr Paweł Barucha Wiceprezes Naczelnej Izby Lekarskiej. — Profilaktyka stomatologiczna dotyczy całego okresu życia. Powinna być dostosowana do wieku i potrzeb pacjenta. Ponadto, pamiętajmy, że leczenie stomatologiczne jest pierwszym etapem leczenia chorób wieloogniskowych. Bez zdrowej jamy ustnej pacjent nie może być ani skutecznie leczony, ani operowany – argumentował. Eksperci zgodzili się, że kluczowym elementem jest edukacja – należy uczyć zasad profilaktyki od najmłodszych lat oraz wspierać młodsze pokolenia w edukowaniu dorosłych. Istotne jest również inwestowanie w zwiększanie świadomości pacjentów poprzez kampanie informacyjne, które umożliwiają dokonywanie świadomych wyborów. Podczas obrad dr Paweł Barucha przedstawił ulotkę dla pacjentów, która powstała we współpracy z firmą Haleon i jest aktualnie dystrybuowana do 1000 szkół w Polsce. Materiał będzie dostępny również w wybranych gabinetach stomatologicznych.
Z badań wykonanych na zlecenie Haleon wynika, że blisko połowa (43%) Polaków odwiedza dentystę przynajmniej raz w roku. Jednak aż 45% udaje się na wizytę dopiero wtedy, gdy pojawia się ból lub dyskomfort. Dlaczego tak się dzieje? 28% badanych nie widzi potrzeby regularnych kontroli, 27% odczuwa lęk przed wizytą, a 16% uważa je za zbędny wydatek[2].
Partnerstwo publiczno-prywatne jako jedno z rozwiązań
W obliczu dynamicznie zmieniających się realiów gospodarczych i społecznych, sektor publiczny stoi przed koniecznością poszukiwania nowych, efektywnych rozwiązań. W tym kontekście, warto zwrócić uwagę na modele współpracy, które mogą przynieść korzyści zarówno dla instytucji publicznych, jak i prywatnych podmiotów.
Jednym z rozwiązań tej sytuacji może być partnerstwo publiczno-prywatne. Jest to sprawdzony mechanizm, który umożliwia poprawę jakości usług publicznych przy ograniczonych funduszach państwowych. Sektor prywatny, w tym także firmy farmaceutyczne, może nie tylko partycypować finansowo w inicjatywach profilaktycznych, ale także wspierać je merytorycznie, organizacyjnie, a także edukować pacjentów.
— Profilaktyka stomatologiczna wymaga długofalowej strategii i zaangażowania zarówno instytucji publicznych, jak i sektora prywatnego. Jako Haleon nie tylko dostarczamy specjalistyczne produkty terapeutyczne do higieny jamy ustnej, ale także realizujemy programy edukacyjne w szkołach – w 2024 roku prawie 14 tys. dzieci miało szansę pogłębić swoją wiedzę dotyczącą higieny jamy ustnej, a kolejne 15 tys. skorzysta z programu również w tym roku. Prowadzimy kampanie edukacyjne w wielu krajach Europy, co pozwala nam na adaptację najlepszych praktyk w zakresie edukacji i profilaktyki zdrowia jamy ustnej w Polsce. Mamy nadzieję, że dzięki wieloletniej działalności w tym obszarze będziemy pełnić rolę aktywnego doradcy i zaangażowanego partnera działań edukacyjnych przynoszących realną wartość i pozytywne zmiany wśród polskich pacjentów w kształtowaniu skutecznej polityki zdrowotnej w naszym kraju — powiedziała Justyna Ciępka, Dyrektorka Zarządzająca Haleon w Centralnej i Wschodniej Europie.
Działania podjęte w naszym kraju będą wspierać priorytety prezydencji Polski w Radzie UE w obszarze zdrowia, promując znaczenie profilaktyki stomatologicznej w poprawie jakości życia.
W obradach okrągłego stołu na temat profilaktyki stomatologicznej udział wzięli:
- Agnieszka Gorgoń-Komor: Senator RP, patron honorowy (moderator),
- Dominika Janiszewska-Kajka, Zastępca Dyrektora Departamentu Lecznictwa, Ministerstwo Zagraniczne,
- Emilia Różycka, Naczelnik Departamentu Kształcenia Ogólnego w Ministerstwie Edukacji Narodowej,
- Prof. dr hab. Marzena Dominiak, Prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego,
- dr Paweł Barucha: Wiceprezes Naczelnej Izby Lekarskiej, członek Rady ds. Rozwoju Stomatologii przy Ministrze Zdrowia,
- Justyna Ciępka, Dyrektorka Zarządzająca Haleon w Centralnej i Wschodniej Europie.
- Agnieszka Gorgoń-Komor: Senator RP, patron honorowy (moderator),
- Dominika Janiszewska-Kajka, Zastępca Dyrektora Departamentu Lecznictwa, Ministerstwo Zagraniczne,
- Emilia Różycka, Naczelnik Departamentu Kształcenia Ogólnego w Ministerstwie Edukacji Narodowej,
- Prof. dr hab. Marzena Dominiak, Prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego,
- dr Paweł Barucha: Wiceprezes Naczelnej Izby Lekarskiej, członek Rady ds. Rozwoju Stomatologii przy Ministrze Zdrowia,
- Justyna Ciępka, Dyrektorka Zarządzająca Haleon w Centralnej i Wschodniej Europie.
[1] Badanie przeprowadzone na panelu Ariadna na ogólnopolskiej próbie liczącej N=1088 osób. Termin realizacji: 31 stycznia - 2 lutego 2025. Metoda: CAWI.
[2] Badanie przeprowadzone na panelu Ariadna na ogólnopolskiej próbie liczącej N=1088 osób. Termin realizacji: 31 stycznia - 2 lutego 2025. Metoda: CAWI.
Haleon (LSE / NYSE: HLN) jest światowym liderem w dziedzinie zdrowia konsumentów, którego celem jest zapewnienie lepszego zdrowia na co dzień. Portfolio produktów Haleon obejmuje pięć głównych kategorii - zdrowie jamy ustnej, łagodzenie bólu, zdrowie układu oddechowego, zdrowie układu trawiennego i inne oraz witaminy, minerały i suplementy (VMS). Jego znane marki - takie jak Advil, Sensodyne, Panadol, Voltaren, Theraflu, Otrivin, Corega, parodontax i Centrum - opierają się na zaawansowanej nauce, innowacji i głębokim zrozumieniu człowieka.
Haleon w regionie Europy Środkowo-Wschodniej
W Europie Środkowo-Wschodniej (CEE) Haleon jest wiodącą firmą specjalizującą się w lekach OTC i jedną z najszybciej rosnących spółek Haleon w regionie EMEA/LatAm. Największym rynkiem CEE, na którym działa Haleon jest Polska – tu znajdują się główna siedziba Haleon w regionie CEE oraz Haleon Business Services Poland Capability Centre.
W portfolio Haleon w Europie Środkowo-Wschodniej znajduje się 9 międzynarodowych, strategicznych marek, w tym kategoria produktów do higieny jamy ustnej: specjalistycznych past do zębów oraz kremów do protez.
Więcej informacji można znaleźć na stronie: www.haleon.com
