Polska jest na szarym końcu rankingu kompetencji cyfrowych wśród 27 państw europejskich. Co jednak ciekawe, sami Polacy swoje umiejętności w tym obszarze oceniają wysoko. Gdzie leży prawda? Rozstrzygnie to kolejny, przyszłoroczny Test Kompetencji Cyfrowych zaplanowany przez organizacje branży cyfrowej z Grupy Wyszehradzkiej i finansowany przez rządy Czech, Polski, Słowacji i Węgier.
Polska zajmuje 24. miejsce spośród 27 przebadanych krajów w Europie pod względem poziomu zaawansowania cyfrowego swoich obywateli według raportu Digital Economy and Society Index (DESI) właśnie opublikowanego przez Komisję Europejską. To spadek o jedno oczko w dół w stosunku do roku poprzedniego.
Czym dokładniej są kompetencje cyfrowe? To zdolność do sprawnego wykorzystywania technologii, w tym urządzeń, internetu, programów i aplikacji w codziennym życiu i pracy. Mają one kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarki, w której postępuje automatyzacja i rośnie zapotrzebowanie na pracowników z wysokimi umiejętnościami technologicznymi.
– Problemem okazują się często podstawowe umiejętności cyfrowe osób związanych z innymi branżami niż IT. Okazuje się na przykład, że tylko 27 proc. Polaków deklaruje, że potrafi stworzyć prezentację na komputerze – komentuje Olga Zelent, Country Manager szkoły programowania Codecool. – Zaawansowane umiejętności cyfrowe Polaków w wieku 35-65 lat bywają niższe o prawie 80 proc. w porównaniu z umiejętnościami cyfrowymi obywateli krajów Europy Północnej.
Czas się (znów) sprawdzić
Mieszkańcy Polski, Czech, Słowacji i Węgier w 2022 roku wezmą udział w wielkim darmowym Teście Kompetencji Cyfrowych, który ma na celu ocenę umiejętności poruszania się w sieci internetowej i korzystania z narzędzi cyfrowych. Projekt IT Fitness Test, tworzony przez organizacje zrzeszone w Grupie Digital V4, pozwoli na darmowe, dostępne dla każdego sprawdzenie umiejętności cyfrowych. Oceni kompetencje uczestników w pięciu obszarach, takich jak:
- internet,
- bezpieczeństwo,
- systemy komputerowe,
- narzędzia do współpracy i sieci społecznościowe, oraz
- narzędzia biurowe, sprawdzając ich praktyczne umiejętności.
Każdy uczestnik testu otrzyma imienny certyfikat opisujący uzyskany wynik oraz wskazujący zagadnienia, które wymagają dodatkowego dokształcenia. Jak podkreślają inicjatorzy projektu, choć badanie ma na celu zbadanie kompetencji cyfrowych uczniów szkół podstawowych i średnich, to Grupa Digital V4 zamierza udostępnić test wszystkim zainteresowanym.
Cyberedukacja dla wszystkich i wszędzie
Według najnowszego raportu DESI 2021 Komisji Europejskiej, w Polsce jedynie 18 proc. firm zapewnia swoim pracownikom szkolenia z zakresu rozwoju umiejętności cyfrowych i technologicznych.
- Warto zauważyć, że jest to wyraźny skok w porównaniu do 13 proc. w 2019 czy 2020 roku. Coraz więcej firm ma przekonanie i ewidentnie widzi związek między podnoszeniem kompetencji cyfrowych swoich pracowników a efektywnością i wygodą pracy. Coraz więcej firm zamawia też nie tylko doraźne kursy, ale stawia wręcz na przekwalifikowanie swoich pracowników - zauważa Olga Zelent z Codecool, która od lat aktywnie działa na rzecz cyfrowej transformacji w Polsce.
Olga Zelent, Country Manager Codecool i aktywna działaczka na rzecz cyfrowej transformacji
Problemem jest wciąż deficyt wykwalifikowanych pracowników branży IT. Według badania Komisji Europejskiej, specjaliści w dziedzinie ICT stanowią w Polsce niższy odsetek siły roboczej niż średnia w UE. Absolwentów kierunków w tym obszarze jest zaledwie 3,9 proc.
- Procent ten powoli rośnie. W 2019 roku było ich jeszcze mniej, bo 3,5 proc. Widać więc pozytywny trend, choć wciąż popyt na wysokowykwalifikowanych specjalistów nie nadąża za rynkowymi potrzebami. Na pewno inne formy zdobywania solidnych umiejętności ICT będą zyskiwać na znaczeniu - dodaje Zelent.
Badanie Bulldogjob z 2019 r. pokazuje, że programista wcale nie musi mieć ukończonych studiów. Tylko 37 proc. programistów ukończyło studia magisterskie, a 29 proc. – licencjackie. Coraz popularniejsze stają się kursy programowania, także weekendowe, co pozwala na zmianę branży zwłaszcza osobom, które muszą kontynuować pracę na pełen etat.
